Khuỷu tay là một trong những khớp quan trọng nhất của cơ thể, đóng vai trò cầu nối giữa cánh tay và cẳng tay. Đây là khớp bản lề phức hợp, được hình thành từ sự kết hợp của ba xương chính: xương cánh tay (humerus), xương trụ (ulna) và xương quay (radius). Nhờ cấu trúc đặc biệt này, khớp khuỷu tay không chỉ giúp chúng ta gập duỗi cánh tay mà còn hỗ trợ xoay cẳng tay một cách linh hoạt, từ đó thực hiện hàng loạt hoạt động hàng ngày như ăn uống, viết lách, cầm nắm đồ vật hay chơi thể thao.
Theo Ông Nguyễn Thành Danh – truyền nhân đời thứ 4 dòng họ Lương y Nguyễn Văn Thơm, chuyên gia Đông y tại Dược Bình Đông với hơn 20 năm kinh nghiệm điều trị các bệnh lý xương khớp: “Khớp khuỷu tay giống như một bản lề cửa lớn, vừa chắc chắn chịu lực, vừa linh hoạt để mở ra đóng vào nhịp nhàng. Nếu hiểu rõ cấu trúc và chức năng của nó, chúng ta sẽ biết cách bảo vệ để tránh những tổn thương không đáng có.”
Khớp khuỷu tay là gì? Cấu trúc chi tiết từng phần
Khớp khuỷu tay không phải là một khớp đơn lẻ mà là sự kết hợp của ba khớp nhỏ hoạt động đồng bộ, tạo nên độ linh hoạt và ổn định vượt trội.
Ba khớp nhỏ ấy bao gồm:
- Khớp cánh tay – trụ (humeroulnar joint): Đây là khớp chính chịu trách nhiệm cho động tác gập và duỗi cẳng tay. Phần lồi cầu xương cánh tay tiếp xúc với ổ chảo của xương trụ, tạo thành bản lề chắc chắn, giúp bạn gập tay 0–150 độ một cách mượt mà.
- Khớp cánh tay – quay (humeroradial joint): Nằm ở phía ngoài, khớp này tiếp nối chỏm cầu xương cánh tay với chỏm xương quay. Ngoài hỗ trợ gập duỗi, nó còn cho phép xương quay xoay nhẹ quanh trục, góp phần vào động tác xoay cẳng tay.
- Khớp quay – trụ gần (proximal radioulnar joint): Khớp này nằm giữa đầu trên xương quay và xương trụ, cho phép cẳng tay xoay úp (supination) và xoay ngửa (pronation) tới 180 độ. Nhờ đó, bạn có thể vặn mở nắp chai, xoay chìa khóa hay cầm thìa xúc cơm một cách tự nhiên.
Ba khớp nhỏ này được bao bọc bởi bao khớp chung, dây chằng chắc chắn và các cơ bắp xung quanh như cơ nhị đầu, cơ tam đầu, cơ sấp vòng… tạo nên một hệ thống vững vàng nhưng vẫn linh hoạt.

Chức năng chính của khớp khuỷu tay trong đời sống hàng ngày
Khớp khuỷu tay không chỉ là “cây cầu” nối cánh tay với bàn tay mà còn đảm nhận nhiều vai trò quan trọng giúp cơ thể vận động hiệu quả.
Dưới đây là những chức năng nổi bật nhất:
- Chức năng vận động linh hoạt: Cho phép gập duỗi cánh tay và xoay cẳng tay theo hai hướng úp – ngửa. Đây là nền tảng để thực hiện hàng nghìn động tác tinh tế mỗi ngày, từ việc đánh máy, cầm đũa ăn cơm đến vung vợt tennis.
- Chịu lực và giữ ổn định: Nhờ cấu trúc bản lề chắc chắn và hệ thống dây chằng bên, dây chằng vòng, khớp khuỷu tay có thể chịu lực lớn khi nâng tạ, chống đẩy hoặc chống đỡ cơ thể khi ngã. Đây chính là lý do khuỷu tay ít bị trật hơn so với khớp vai.
- Truyền tín hiệu thần kinh: Ba dây thần kinh lớn đi qua vùng khuỷu tay là thần kinh trụ, thần kinh giữa và thần kinh quay. Chúng đảm bảo cảm giác và sự phối hợp chính xác giữa não bộ với bàn tay, giúp bạn cảm nhận được độ nóng lạnh, độ cứng mềm của vật cầm nắm.
- Cung cấp máu nuôi dưỡng: Động mạch cánh tay phân nhánh thành động mạch trụ và động mạch quay ngay tại vùng khuỷu, tạo thành mạng lưới mạch máu phong phú. Nhờ đó, toàn bộ cơ, gân, dây chằng và xương ở khuỷu tay luôn được nuôi dưỡng đầy đủ, duy trì sức khỏe lâu dài.
Vì sao cần hiểu rõ khớp khuỷu tay?
Hiểu rõ khớp khuỷu tay là gì và chức năng của nó giúp chúng ta nhận thức được giá trị của từng chuyển động nhỏ bé trong cuộc sống. Một cái gập tay nhẹ nhàng để ôm người thân, một động tác xoay cổ tay để viết chữ – tất cả đều nhờ vào sự phối hợp hoàn hảo của khớp khuỷu.
Tại Dược Bình Đông, với hơn 70 năm kinh nghiệm kế thừa bài thuốc gia truyền từ dòng họ Lương y Nguyễn Văn Thơm, chúng tôi luôn khuyến khích mọi người lắng nghe cơ thể mình. Khi hiểu rõ cấu trúc và chức năng của khớp khuỷu tay, bạn sẽ biết cách vận động đúng, chọn tư thế làm việc phù hợp và bảo vệ “cánh tay vàng” của mình bền vững theo thời gian.
Hãy để Dược Bình Đông đồng hành cùng bạn trên hành trình chăm sóc sức khỏe xương khớp một cách khoa học và tự nhiên nhất.
Thông tin của Lương y Nguyễn Thành Danh
Nguồn: Dược Bình Đông – Kiến thức sức khỏe từ Đông y
(*) Bản quyền bài viết thuộc về Dược Bình Đông. Khi chia sẻ, cần trích dẫn nguồn đầy đủ: “Tác giả: Lương y Nguyễn Thành Danh – Nguồn: Dược Bình Đông – Kiến thức sức khỏe từ Đông y”. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: “Theo Dược Bình Đông” hoặc tương tự, đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.
Tham khảo: Vinmec, Nhà thuốc Long Châu, Bệnh viện Tâm Anh, Medlatec, Phòng khám ACC




